Tarama testi ( dipsticks )
-
0.02-0.03 mg/dL Hb, myoglobin
-
~5-20 RBC/mm³
Yarı kantitatif ölçüm
- 10-15 ml idrarın santrifüjü
- 1 ml idrar sedimenti
- mikroskopik inceleme
Sayım 1 mikrolitre idrarda
Makroskopik
- Mikroskopik
Semptomatik
- Semptomsuz
Geçici - Sürekli
tanımlama >
3-5 RBC/HPF
> 5 RBC/mm³
> 8000 RBC/ml
Makroskopik
hematüri
l Pembe,kırmızı,kola veya et yıkantı suyu şeklindedir.1 litrelik idrarda 1 ml ve üzeri kanın olmasıdır.
l İlk işlem idrarı sedimente
etmektir. Kırmızılık Sediment yada süpernatant’dan
mı kaynaklanmaktadır?
l Hikayede ve Fizik muayenede
teşhise yönelik ipuçları varmıdır?
l Glomerüler veya ekstraglomerüler kanama?
l Geçici veya Süreklimi?
HEMATÜRİ NEDENLERİ
l Glomerüler
l Nonglomerüler
renal
l Ekstrarenal
Glomeruler veya ekstraglomeruler kanama
l GLOMERÜLER
(Proliferatif Primer)
l IgA nefropati
l Postenfeksiyoz GN
l Membranoproliferatif GN
l İdiopatik rapidly progressif
(kresentik) GN
l Fibriler GN
GLOMERÜLER
(Proliferatif Sekonder)
l Henoch-Schonlein
Purpura nefriti
l SLE
l Goodpastüre
sendromu
l Sistemik
vaskülit
l Kronik
bakteriemi
l Esansiyel
mix kriyoglobulinemi
l Hepatit
B veya C birliktelikli
GLOMERÜLER
Nonproliferatif GN’LER
l Minimal
değişiklik hst
l Fokal
glomerülosklerozis
l Membranöz
nefropati
l HÜS
GLOMERÜLER
Familyal glomerüler hst
l Alport
sendromu
l İnce
bazal membran hst
l Fabry
hst
l Nail
patella sendromu
Nonglomerüler renal
hematüriler-Neoplazmlar
l Renal
hücreli kanser
l Wilms
tm
l Benign
kistler
l Angiomyolipoma(tuberoz
skleroz)
l Multiple
myeloma
Nonglomerüler renal
hematüriler-Vasküler
l Renal
infakt
l Renal
ven trombozu
l Malign
Ht
l AV
malformasyon
l Loin
pain hematüri sendromu
Nonglomerüler renal
hematüriler-metabolik
l Hiperkalsiüri(idiopatik,hiperparatiroidi)
l Hiperoksalüri,hiperürikozüri
l Sistinüri
Nonglomerüler renal
hematüriler-Familyal
l Polikistik
böbrek hst
l Medüller
kistik hst
l Medüller
süngersi böbrek
Nonglomerüler renal
hematüriler-Papiller nekroz
l Analjezik
alışkanlığı
l Orak
hücre hst-taşıyıcılığı
l Böbrek
tüberkülozu
l DM
l Obstrüktif
nefropati
l Alkolizm
l Ankilozan
spondilit
Nonglomerüler renal hematüriler
l Hidronefroz
l İlaçlar
l Travma(künt
veya yırtıcı-ekzersiz nedenli hematüri)
Ekstrarenal hematüriler
l Taş(üreter,mesane,prostat)
l Neoplasmalar(renal
pelvis,üreter,mesane transizyonel hücreli ca--adeno ca--BPH--yassı epitel
hücreli ca
l Enfeksiyonlar(akut
sistit,prostatit,üretrit,bakteriel,chalamydia,tbc,şistosomiazis)
Ekstrarenal
hematüriler
l İlaçlar(siklofosfamid-hemorajik
sistit)
l Antikoagülanlar(kumadin,heparin)
l Travma(künt
veya yırtıcı—ekzersiz nedenli—üretra veya mesanede yabancı cisim—ciddi olarak
gerilmiş mesanenin dekompresyonu)
l Genital veya anal kanama
Hikaye:
l Piyüri ve dizüri
l Unilateral bögür ağrısı- pıhtı veya taş’a bağlı ureteral obstruksiyon . Böbrek infarktüsü olabilir
l Yakın
geçmişte boğaz yada deri infeksiyonu
(Ör: post-strep GN için 10-21 gün , daha öncesi ise IgA nefropati). Deri enfeksiyonu için süre daha
uzun olabilir
l Positive ailevi böbrek
yetmezliği öyküsü (herediter nefrit veya polikistik böbrek hastalığı)
l Prostatik obstruksiyon belirti ve bulguları
l Yakın
zaman içinde travma yada ağır bir eksersiz.
l Spontan
kanama öyküsü veya antikoagulasyon tedavisi alan birinde multipl kanama odakları
l Warfarin
alımı multipil kanama odağı olmadıkça hematüri nedeni olmayabilir
l Kadında
siklik hematüri-uriner
sistemde endometriozisi düşündürür. Menstrual kanama
kontaminasyonu olasılığı düşünülmelidir.
l Özellikle
Afrika kökenli Amerikalı hastalarda sickle cell hastalığı
düşünülmelidir
Glomerüler yada Ekstraglomerüler
l Glomerüler
kaynaklı düşünmek için;
l Bulgular:
–
Eritrosit silendirler
–
Gros kanama olmaksızın Protein atılımı >500 mg/gün
–
Hücrelerin çoğunluğunun görünümü dismorfik ise
–
Koka kola renginde idrar
–
Hipertansiyon
–
Renal
yetmezlik
l Glomerüler hastalıklarda hiç pıhtı olmaz
l Üç tüp testi bazen faydalı olabilir:
–
İlk birkaç mL’de ise uretral
lezyon
–
Orta akım
–
Son birkaç mL’de ise lezyon mesane trigonundadır.
–
Renal, ureterik ve diffuse mesane lezyonlarında üç örnekte de aynı miktarda kanama
belirtisi vardır
Glomerüler yada Ekstraglomerüler
l Sürekli hematuri glomerüler
hastalığın belirtisi olup, olasılıkla:
–
IgA
nephropatisi
–
Herediter nefritler (Pozitif ailevi böbrek yetmezliği öyküsü ve sıklıkla
sağırlık)
–
İnce bazal membran hastalığı ( benign familyal hematüri)--gross hematüri ve ailevi renal yetmezlik öyküsü pek yoktur
Geçici yada Sürekli hematüri
l Düşük
düzeyde hematuria için
neden yoksa, teşhis
için gerekli araştırmalar yapılır
l En
uygunu idrar analizinin birkaç gün içinde tekrar edilmesidir
l Geçici mikroskobik hematüri gençlerde sıklıkla karşılaşılır.
Çoğunluklada neden bulunmayabilir.
l Yaşlılarda
durum farklıdır
l Geçici
hematuri bile olsa
yüksek malignite riski vardır.
l Ne sitoloji nede IVP bütün tümörleri tespit edebilir
l Renal
tümörler için Ultrasound
uygundur
l Mesane ve prostat tümörleri için sistoskopi
uygundur
Takipte
l İlk
muayenede negatif olan hastaların % 1, 3-4 yıl içersinde üriner sistem
malignitesi gelişebilir.
l Yüksek
riskli hastalarda peryodik üriner sitoloji
6 ayda bir tekrarlanmalıdır.
l Düşük
riskli hastalarda idrar analizi ile takip edilebilir.
Açıklanamayan hematüride
l Arteriovenöz
malformasyon ve fistüller
–
Konjenital yada akkiz olabilir.
–
Sıklıkla gross hematüri
vardır.
–
Yüksek debili kalp yetmezliği ve hipertensiyon
olabilir.
–
IVP de şüpheli dolum defekti vardır.
–
Arteriografi,
CT ve MRA ile tanı konulur.
Egzersize bağlı hematüri
l Yüzme
kürek çekmeden sonra da olduğundan travma tek başına olayı açıklamaz.
l Çoğu
vaka mesane kaynaklı olup bazısı glomerulerdir.
l Renal iskemide sorumlu olabilir.
Özel durumlar
l İnfektif
endokarditte septik emboli sonucu fokal glomerülonefrit
l Steril
piyüri varlığında renal TBC akla gelmelidir
l Polikistik
böbreklerin %25’inde hematüri vardır
Yorumlar
Yorum Gönder